İzlemciliği ve Dikkat Dağınıklığını Azaltma Metodları
İZLEMCİLİĞİ VE DİKKAT DAĞINIKLIĞINI AZALTMA METODLARI
Dr. D. Corydon Hammond Utah Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastalar genelde, hipnotize olduklarında veya süreç işlemeye başladığında meraka düşerek, kendi işlemleri ile ilgili akli izlemciliği üzerinden hipnoz ve self- hipnoz derinliklerini sınırlarlar. Bilinçli dahili diyalog, otonom bilinçsiz ilginin derecesini sınırlar. İlave olarak, ilgisiz fikirler ve dış uyaranlar, hasta aklı yoldan çıktığından genelde zorla içeriye sokulur. Bilinçli aklı zapteden fazla yükleme teknikleri genelde kullanışlıdır. Fazla yükleme şunları içerebilir: A) Hastaya 900’den geriye doğru saydırmak (veya iki veya üç ile geriye doğru), B) Hastaya nefes alırken bir söz söyleyerek (ör: “barış”, “sükunet”, “gevşeme”) ve nefes verirken bir söz söyleyerek (ör: “daha derin”, “serbest bırak”) hipnotik mantra kullandırmak. Bu bilinçli aklı zapt eder ve böylece bir izlemci gibi davranmak veya harici düşünceler düşünmek daha zorlaşır, dikkati soluk almaya odaklar ve kelimeler de kısaltılmış hipnotik varsayımlar gibi işler. Hastaya, kendinden geçme hedeflerine bağlı olarak modifiye edilmiş kelimeleri seçmesine izin verilebilir. C) Hastaya, çifte görevler verilebilir (ör: kol havaya yükseldiğinde akılda bazı şeyler resmetmek; bir kol aşağıya inerken diğer kolun yükselmesi; favori müziklerini dinlerken aynı anda güzel bir manzara hayal etmek; dual indüksiyon yapan iki kolaylaştırıcının sesini dinlemek). Sembolik imajinasyon teknikleri dikkat dağınıklığını azaltmak için başka bir yöntem sunar. Jencks (1977), dikkat dağınıklığını kontrol etmek için birçoğu aklı temizleyecek olan hayallere odaklı en kullanışlı listeyi derlemiştir. Dr. Jencks’in izni ile burada yeniden basılmış olan bu liste, kendi kendine hipnoz alıştırması için hastalara yardımcı olabilir. Bunlar ayrıca ofis kurulumunda pratisyenler tarafından ihtiyaç durumunda birer birer kullanılabilir. 1. Dikkat dağınıklığını (dalgınlığı) önemseme 2. Meydana geldiklerinde dikkat dağınıklığına basit olarak “hayır” de. 3. Akıldaki boşluk fikrine konsantre ol ki böylece kesin olarak herhangi bir dikkat dağınıklığı olmasın. 4. Önce dikkat dağınıklığını kabul et sonra onu gönder. 5. “Unutkanlık şüphesi” veya “bilememe şüphesi”nin altındaki dikkat dağınıklığını kovaladığınızı veya kullandığınızı hayal edin. 6. Dikkat dağınıklığı için kendinizi kör veya sağır ettiğinizi hayal edin. 7. Yavaşça nefes alıp verin ve dikkat dağınıklığını başın dışına, vücudun daha alt bölümüne hareket ettiğini hayal edin. 8. Yavaşça nefes alıp verin ve dikkat dağınıklığının, başınızdan uzaya doğru uçmasına olanak verin. 9. Dikkat dağınıklığını bir elinizde topladığınızı ve onları attığınızı hayal edin. 10. Dikkat dağınıklığını ateş, kan veya kasırga hayal ederek yok edin. 11. Kelimelerin sesine ait özel modülasyonu mümkün olarak kullanarak, dikkat dağınıklığını karşı bir tılsım söyleyin. 12. Aklı temizlemek ve paklamak, geriye ve ileriye götürmek ve çıkmazlardan gelen her zihin karışıklığından temizlemek için bir süpürge hayal edin. 13. Aklı taze su ile temizlemek ve paklamak için silip yıkadığınızı hayal edin. 14. Bir dağdan aşağıya yuvarlanır gibi dikkat dağınıklığının vücuttan dışarı akmasına imkan verin. 15. Aklı, dikkat dağınıklığının tebeşirle yazıldığı bir kara tahta olarak hayal edin. Silin ve temizleyin. 16. Dikkat dağınıklığının alına doğru başın üstünden aktığını ve bunların alın üzerinden temizlendiğini hayal edin. 17. Tek anlamlı veya anlamsız bir hece seçin ve bunun üzerine konsantre olun. Bunu dikkat dağınıklığının zorla sokulmasını önleyen koruyucu ve şaşırtıcı düşüncelere karşı mücadele eden bir savunma silahı olarak hayal edin. 18. Aklın çevresinde hiçbir dikkat dağınıklığının giremeyeceği vibrasyonlu, elektrikli bir perde hayal edin. 19. Davetsiz misafirleri dışarıda tutmak için çok etkili herhangi bir şeyi hayal edin. 20. Dikkat dağınıklığı, sizin taşıdığınız fikir akımı olarak hayal edin. Akarsudan çıkmayı ve ne taşıdığına bakmadan suyun nasıl akıp gittiğini hayal edin. 21. Dikkat dağınıklığı, alından geçen kuş kalabalığı olarak hayal edin. Serbest olarak geçmelerine ve uçmalarına müsaade edin. 22. Meydana geldiğinde her dalgınlık için “sembolik çıkarma eziyeti” uygulayın. Kaynak Jencks, B. (1977). Your body: Biofedback at it’s Best. Chicago: Nelson/Hall, pp.22-23. Reprinted with permission of publisher.
Hastalar genelde, hipnotize olduklarında veya süreç işlemeye başladığında meraka düşerek, kendi işlemleri ile ilgili akli izlemciliği üzerinden hipnoz ve self- hipnoz derinliklerini sınırlarlar. Bilinçli dahili diyalog, otonom bilinçsiz ilginin derecesini sınırlar. İlave olarak, ilgisiz fikirler ve dış uyaranlar, hasta aklı yoldan çıktığından genelde zorla içeriye sokulur.