Güvenli Bağlanma İlişkisinin Sağ Beyin Gelişimi, Duygulanım Düzenlemesi ve Bebeğin Ruh Sağlığı Üzerindeki Etkileri
Allan N. SCHORE
Bebeklerin biyolojik sağlığının yanı sıra psikolojik sağlığının da büyük önem taşıdığı görüşü uzun zamandır çocuklarla ilgili tüm klinik disiplinlerin temel prensibi olmuştur: çocuk psikiyatrisi, davranışsal pediatri, çocuk psikolojisi, gelişimsel psikanaliz ve nispeten yeni gelişmeye başlamış olan gelişimsel psikopatoloji ve bebeklerin ruh sağlığı alanlarının tümünde aynı görüş benimsenmektedir. Buna rağmen hala bebeklerin ruh sağlığı kavramıyla ilgili kesin ve net bir tanım yapılamamış, ne “ruh sağlığı” kavramı, ne de bu kavramın özellikleri halen net olarak tanımlanamamıştır. Kuramsal açıdan baktığımızda yetişkinlerin ruh sağlığıyla bebeklerin ruh sağlığı arasında bağlantılar olması gerektiği açıkça tahmin edilebilmektedir ama bu bağlantılar henüz net bir şekilde tanımlanamamıştır. Psikiyatri, anormallik psikolojisi ve psikanaliz alanlarında erken dönemde yaşanan ilişki deneyimlerinin kişiliğin uyumlanmacı ve uyumsuz özellikleri üzerinde kalıcı etkileri olduğuna dair büyük miktarda bilgi mevcut olsa da bu olayların, hayat boyu devam eden gelişimi hangi yapısal mekanizmalar aracılığıyla olumlu veya olumsuz yönde etkilediğine dair yanıtlanmamış sorular vardır. Başka bir deyişle: Olgunlaşmakta olan biyolojik bir organizmayla sosyal çevresi arasındaki ilk etkileşimler bebeğin ruh sağlığını nasıl etkilemektedir? Bebeklerin ruh sağlığını tanımlayan en önemli işlevler nelerdir? Bebeğin ruh sağlığı gelişimin ilerleyen etaplarındaki ruh sağlığı ne şekilde etkilemektedir?
Infant Mental Health Journal (Çocuk Ruh Sağlığı Dergisi) dergisinin misyonu bebeklerin sosyal-duygusal gelişimine, bakıcıyla bebek arasındaki etkileşimlere, bebek ve aile gelişimini etkileyen bağlamsal ve kültürel etkenlere ve bebekleri ve/veya ailelerini optimal olmayan gelişim riskine maruz bırakan her tür şarta odaklanmaktır.[1] Bu iki bölümlü çalışmada benim önerim “optimal gelişimin” benzersiz öneminin psikoloji bilimleri tarafından uzun zamandır ele alınmış olmasına rağmen, “beyin yılları” dediğimiz on yıllık dönemde elde edilen ilerlemeler sayesinde artık gelişimsel nörobilimin normal ve anormal gelişimle ilgili daha detaylı ve entegre psikonörobiyolojik modeller sunabilecek duruma geldiğidir. Bu bilgilerin gelişimsel psikoloji modellerine katılması hem optimal beyin gelişimiyle bebeklerde uyumlanmacı ruh sağlığı arasında, hem de bozukluk arz eden beyin gelişimiyle uyumsuz ruh sağlığı arasında daha yakın bağlantıların kurulmasını sağlayabilir.
[1] Bu bölüm
Infant Mental Health Journal dergisinin “Beyin Yıllarının Bebeklerin Zhinsel Sağlığına Yaptığı Katkılar” başlıklı Özel Sayısı’nda bir makale olarak yazılmıştı. Bu makaleye eşlik eden ve yine
Infant Mental Health Journal dergisinde yayınlanmış olan makale de bu kitapta Bölüm 7 olarak sunulmaktadır.
Devamı için tıklayınız